{ "title": "Safran", "image": "https://www.safran.gen.tr/images/safran.jpg", "date": "20.01.2024 00:28:12", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Safran, süsengiller familyasından olan, çiçeklerini sonbaharda açan, yaklaşık 20-30 cm boylarında baharat olarak kullanılan soğanlı bir kültür bitkisidir. Şeritimsi yaprakları olan, üç tepecikli mor çiçekleri bulunan bir bitkidir. Etli, yuvarlak ve kaidesi yaklaşık 4 cm çapında, üzerinde esmer pullar bulunan, köklü ve soğanlı bir yapıya sahiptir. Bitkinin çiçekleri ile tepeciklerini bitkiye bağlayan yaprak saplarının hepsi kurutularak, tat verici ve gıda boyası yapımında kullanılır. Anavatanı Güneybatı Asya olan safranın en fazla yetiştirildiği ülkeler arasında İtalya, İran, İspanya ve Fransa bulunmaktadır. Ülkemizde de Safranbolu bölgesinde yetiştirilir. Safran tüm dünyada kullanılan baharatlar arasında en pahalısıdır. Altından bile pahalı olan bu bitkinin yetiştiriciliği oldukça kazançlıdır. Çünkü yarım kilo safran elde etmek için, 80.000 çiçek kullanılır. O kadar etkilidir ki, kendi ağırlığının yaklaşık 100.000 kat fazla suyu kendi rengi olan sarıya boyayabilir. Bu bitki normalde kırmızı renkli olsa da kullanımda sarı renk vermektedir.

Safran baharat olarak keskin bir lezzete, saman ya da iyodoform gibi bir kokuya sahiptir. Bu içeriğindeki kimyasallardan kaynaklanır. Yemeklere verdiği altın sarısı rengi içeriğindeki krosin denilen karotenoit boya maddesinden kaynaklanır. Bu nedenle baharat olarak oldukça rağbet görür. Bunun yanında tıp alanında da bu bitkiden faydalanılır.

Safran şifa kaynağı bir bitkidir

Geçmişten günümüze kadar şifa kaynağı olarak kabul edilen safran, baharat olarak kullanımının dışında modern tıp alanındaki ilaçların içeriğinde kullanılan bir bitkidir. En önemli etkileri balgam söktürmek, acımsı lezzetiyle iştahsızlığın önüne geçmesi ve cinsel gücü arttırması gösterilebilir. Bu özellikleri nedeniyle uyku problemleri yaşayanlarda, bronşit ve boğmaca gibi hastalıklarda, iştahsızlık çekenlerde, hazımsızlık sorunu olanlarda, iktidarsızlık çekenlerde kullanılır.

Safran genel olarak az miktarda kullanıldığında uyarıcı olur, yüksek dozda kullanıldığında vücut sıcaklığını arttırır, bunların üzerindeki dozlarda kullanılırsa toksik etki gösterebilir ve oldukça şiddetli olan kanamalara yol açabilir. Bu sebeple gerek baharat gerekse tedavi için kullanılan safranın dozu çok önemlidir. Uzmanlar safranın günlük olarak en fazla 10-12 gram kullanılması gerektiğini belirtirler. Aşırı dozda safran kullanımından sonra vücutta görülen zehirlenme belirtileri böbreklerde bariz şekilde görülebilir.

Safran bitkisiyle ilgili olarak son dönemde kanser araştırmaları yapılmaya başlanmıştır. Bu etkisi üzerine yapılan çalışmalarda oldukça önemli sonuçlar alınmaktadır. Bu yüzden çok pahalı olan safranın fiyatlarının düşmesi amacıyla, üretiminin arttırılması oldukça önemlidir. Safran yetiştiriciliği teşvik edilmelidir. Bu sayede sağlık alanında bu değerli bitkiden daha fazla yararlanılabilir. Safran gıda alanı dışında, kozmetik sektöründe, boya sanayinde, ilaç sektöründe kullanılmaktadır.
" } ] }